บทคัดย่อ

             วิทยานิพนธ์เล่มนี้มีวัตถุประสงค์ในการวิจัยที่สำคัญ ๓ ข้อ ประกอบด้วย ๑) เพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมการบูชาพุทธเจดีย์ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา) เพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมการบูชาพุทธเจดีย์ในจังหวัดอุบลราชธานีและ ๓) เพื่อศึกษาคุณค่าของความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อการปฏิบัติบูชาพุทธเจดีย์ของชาวพุทธจังหวัดอุบลราชธานี การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยผู้วิจัยได้ค้นคว้าข้อมูลจากเอกสาร ได้แก่ ข้อมูลจากพระไตรปิฎก อรรถกถา หนังสือ งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และทำการสัมภาษณ์บุคคลที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย กลุ่มเป้าหมายสำคัญ ได้แก่ กลุ่มพระสงฆ์ กลุ่มผู้นำชุมชน และผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่ซึ่งผู้วิจัยสามารถสรุปผลการวิจัย ดังนี้

             ผลการวิจัยพบว่า ความเชื่อและพิธีกรรมการบูชาพุทธเจดีย์ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา เป็นคติความเชื่อที่มีต่อการบูชาพุทธเจดีย์สมัยพุทธกาลในฐานะเป็นองค์แทนของพระพุทธเจ้าซึ่งแนวจารีตถือเป็นเรื่องสำคัญเพราะมีความเชื่อถือว่าเป็นสัญลักษณ์แทนพระพุทธเจ้าทุกอย่างมีฐานะเทียบเท่าพระพุทธเจ้าการแสดงความเคารพนับถือต่อพุทธเจดีย์เท่ากับการได้แสดงออกต่อพระพุทธเจ้าในทางกลับกันการประพฤติในทางเหยียดหยาม ไม่เคารพ ก็มีผลเช่นเดียวกับการปฏิบัติกับพระพุทธเจ้าเช่นกันจึงเกิดการมีขั้นตอนพิธีกรรมเกิดขึ้นในการบูชาพุทธเจดีย์สมัยพุทธการเพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อพระพุทธเจ้าและเหล่าพระสาวก อาทิเช่น พิธีกรรมการบูชาด้วยดอกไม้เครื่องประดับและเครื่องสักการะต่างๆ และพิธีกรรมการปฏิบัติบูชาด้วยการกล่าวสรรเสริญคุณพระรัตนตรัย และการน้อมใจให้เลื่อมใสในพุทธเจดีย์

             ความเชื่อและพิธีกรรมการบูชาพุทธเจดีย์ในจังหวัดอุบลราชธานี เช่น พระบรมธาตุเจดีย์ศรีมหาโพธิ์ วัดพระธาตุหนองบัว ประชาชนมีความเชื่อและมีความศรัทธาต่อองค์พระบรมธาตุในเรื่องความศักดิ์สิทธิ์ ทำให้เกิดพิธีกรรมในการบูชา เช่น การบวงสรวงพระธาตุ การบูชาด้วยดอกไม้เครื่องหอม การทำประทักษิณด้วยการเวียนขวาในวันสำคัญต่างๆทางพระพุทธศาสนา เป็นต้น ในส่วนของเจดีย์พิพิธภัณฑ์พระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล วัดดอนธาตุ และเจดีย์หลวงพ่อชา สุภทฺโท วัดหนองป่าพง

ประชาชนมีความเชื่อในความปฏิบัติดีปฏิบัติชอบของท่านจึงเกิดพิธีกรรมต่างๆที่สำคัญเพื่อเป็นการน้อมบูชาระลึกถึงคุณงามความดีของท่าน อาทิเช่น การบูชาด้วยดอกไม้เครื่องหอมด้วยการทำประทักษิณเวียนขวา ๓ รอบ ระลึกถึงคุณพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ และระลึกนึกถึงคุณความดีทั้งหลาย ทั้งนี้ทางวัดได้มีกิจกรรมการปฏิบัติธรรมเพื่อบูชาคุณของท่านเป็นประจำทุกปีเพื่อให้เหล่าศิษยานุศิษย์ได้เกิดความรักและสามัคคีในหมู่คณะรวมถึงการปฏิบัติตนตามหลักคำสอนสำคัญที่ท่านนำพาประพฤติปฏิบัติครั้งยังมีชีวิตอยู่

             คุณค่าของความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อการปฏิบัติบูชาต่อพุทธเจดีย์ของชาวพุทธจังหวัดอุบลราชธานี เป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นสิ่งที่เกิดขึ้นหรือประโยชน์จากการปฏิบัติบูชาต่อเจดีย์ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุสาวกธาตุของพระพุทธเจ้ากับเหล่าพระสาวกในสมัยพุทธกาลและพระมหาเถระที่สำคัญของจังหวัดอุบลราชธานี เช่น พระบรมธาตุเจดีย์ศรีมหาโพธิ์ วัดพระธาตุหนองบัว เจดีย์พิพิธภัณฑ์พระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล และเจดีย์หลวงพ่อชา สุภทฺโท เพราะฉะนั้นคุณค่าสำคัญที่มีต่อการปฏิบัติบูชาต่อพุทธเจดีย์ของชาวพุทธจังหวัดอุบลราชธานี  ประกอบด้วย คุณค่าสำคัญที่มีต่อทางพระพุทธศาสนา คือ ด้านความมั่นคงทางพระพุทธศาสนา ด้านความเชื่อและพิธีกรรม ด้านจิตใจ และด้านหลักธรรม ในส่วนของคุณค่าสำคัญที่มีต่อการพัฒนาสังคมไทย  คือ ด้านความสามัคคี ด้านเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว ด้านวิถีการดำเนินชีวิต ด้านการศึกษา และด้านประเพณีและวัฒนธรรม

ดาวน์โหลด